این روزها با افزایش آگاهی عموم مردم نسبت به پیرامون خود، بسیاری از خشونتها علیه حیوانات در راستای بهره بردن انسان انتقاد می کنند. این خشونت ها به اشکال مختلفی به بهره برداری از حیوانات جهت آزمایش محصولات غذایی، آرایشی، بهداشتی و … اجرا می شود. در این مقاله به بحث درباره تست حیوانی می پردازیم.
کرولتی فری یعنی چه؟
بدون خشونت یا کرولتی-فری (به انگلیسی: Cruelty-free) اصطلاحی است که اغلب به صورت برچسبی بر روی محصولات یا فعالیتهایی گذاشته میشود که نشان از این است که این موضوع هیچ آسیبی به حیوانات نمیرساند. محصولات Cruelty-free، محصولاتی هستند که روی حیوانات آزمایش نشدهاند یا از اعضای بدن حیوانات ساخته نشدهاند. آزمایش بر روی حیوانات کاری ظالمانه بهشمار میآید و این آزمایشهای دردناک سالانه باعث رنج و مرگ میلیونها حیوان میشود. امروزه شرکتها طیف گستردهای از محصولات بدون خشونت از جمله لوازم آرایشی، محصولات مراقبت شخصی، تمیز کنندههای منزل، لباس، کفش و … را ارائه میدهند.
تست حیوانی لوازم آرایشی چیست و چرا انجام میشود؟
شرکتهایی که در زمینه تولید محصولات آرایشی فعالیت میکنند باید مراحلی را برای دریافت تأییدیههای تولید و عرضه از سوی سازمانهایی مانند سازمان غذا و دارو (FDA) طی کنند. این شرکتها باید به سازمان غذا و دارو و سازمانهای ناظرِ دیگر اطمینان بدهند که مواد بهکاررفته در محصولات و استفاده از محصول نهاییشان امن است و خطری را متوجه مصرفکنندگان نمیکند. این آزمایشها معمولاً شامل قراردادن محصولات روی چشم، پوست یا دهان حیوانات، یا تزریق آنها به داخل بدن آنها میشود. هدف از این آزمایشات این است که مشخص شود که آیا محصولات آرایشی برای انسان بیخطر هستند یا خیر.
در سالهای اخیر، انتقادات زیادی از تست حیوانی محصولات آرایشی مطرح شده است. منتقدان این آزمایشات معتقدند که این کار غیراخلاقی است. آنها همچنین استدلال میکنند که روشهای جایگزینی برای تست حیوانی وجود دارد که میتوانند به همان اندازه دقیق باشند. در آزمایش حیوانی حیوان زنده مجبور به انجام کاری میشود که احتمالاً باعث درد، رنج، ناراحتی یا آسیب دائمی برای او میشود. آزمایش های حیوانی مانند بردن حیوان همراه خود به دامپزشک نیست. حیواناتی که در آزمایشگاه ها استفاده می شوند عمدا آسیب می بینند و معمولاً در پایان آزمایش کشته می شوند.
انواع آزمایش های حیوانی
آزمایشات روی حیوانات عبارتند از:
- تزریق یا تغذیه اجباری به حیوانات با مواد بالقوه مضر
- برداشتن اندامها یا بافتهای حیوانات با جراحی برای ایجاد آسیب عمدی
- وادار کردن حیوانات به استنشاق گازهای سمی
- قرار دادن حیوانات در موقعیت های ترسناک برای ایجاد اضطراب و افسردگی.
- برخی از آزمایشها حیوان را ملزم به مردن میکنند. برای مثال، آزمایشهای نظارتی برای بوتاکس، واکسنها و برخی آزمایشهای ایمنی شیمیایی اساساً تغییراتی از آزمایش بیرحمانه مرگآور دوز 50 هستند که در آن 50 درصد حیوانات درست قبل از مرگ میمیرند یا کشته میشوند.
از کدام حیوانات استفاده می شود؟
با کمال تعجب، طیف وسیعی از گونه های جانوری از جمله حیوانات وحشی، به طور منظم در آزمایشات مورد استفاده قرار می گیرند. تنها مهره داران (پستانداران، پرندگان، ماهی ها و دوزیستان) و برخی از بی مهرگان مانند اختاپوس توسط قوانین اروپایی حاکم بر آزمایش های حیوانی به عنوان “حیوانات” تعریف می شوند. به طور تکان دهنده ای در ایالات متحده آمریکا، موش، ماهی، دوزیستان و پرندگان تحت قوانین آزمایش حیوانات به عنوان حیوانات تعریف نمی شوند. این بدان معناست که هیچ مجوز قانونی ای برای آزمایش روی آنها لازم نیست و آنها در هیچ آماری گنجانده نمی شوند.
حیوانات مورد استفاده در آزمایش ها معمولاً برای این منظور توسط آزمایشگاه یا در مراکز مخصوص، پرورش داده می شوند. این یک صنعت ظالمانه و چند میلیون دلاری است.
برخی از میمونها هنوز در آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی در طبیعت به دام میافتند تا در آزمایشها استفاده شوند یا در مراکز پرورش زندانی شوند. بچه های آنها به آزمایشگاه های سراسر جهان صادر می شوند. استفاده از میمون های وحشی در آزمایش ها به طور کلی در اروپا ممنوع شده اما در جاهای دیگر مجاز است.
اسبها و سایر حیوانات مانند گاو، گوسفند و خوک اغلب توسط دلالان عرضه میشوند و ممکن است از اصطبلهای مسابقه یا مزارع نیز استفاده شود. قوانین جلوگیری از استفاده از حیوانات ولگرد مانند سگ و گربه از کشوری به کشور دیگر متفاوت است.
تست حیوانی لوازم آرایشی روی چه حیواناتی و چگونه انجام می گیرد؟
تست حیوانی لوازم آرایشی روی حیوانات مختلفی از جمله خرگوش، موش، خوکچههندی، میمون و سگ انجام میشود. مهمترین دلایل استفاده از این حیوانات عبارتاند از:
- خرگوش: خرگوشها به دلیل شباهت پوست و چشمانشان به انسان، به طور گستردهای در تستهای لوازم آرایشی استفاده میشوند.
- موش: موشها به دلیل ارزانبودن و سهولت نگهداری، در بسیاری از آزمایشهای علمی از جمله تستهای لوازم آرایشی مورد استفاده قرار میگیرند.
- خوکچههندی: خوکچههای هندی به دلیل شباهت پوستشان به پوست انسان، در برخی تستهای لوازم آرایشی استفاده میشوند.
- میمون: میمونها به دلیل شباهت ژنتیکیشان به انسان، در تستهای لوازم آرایشی و بهداشتی کاربرد دارند.
- سگ: سگها نیز به دلیل شباهت رفتاریشان به انسان، در برخی تستهای لوازم آرایشی استفاده میشوند.
این تستها روی حیوانات به چه روشهای انجام میشوند؟
برخی از رایجترین روشهای تست عبارتاند از:
- تست چشمی Draize: ماده آرایشی مورد آزمایش به چشم خرگوش ریخته میشود. میزان تحریکپذیری و التهاب چشم خرگوش در طول ۲۱ روز بررسی میشود.
- تست حساسیت پوستی: میزان حساسیتزایی ماده آرایشی با ایجاد خراشهای کوچک روی پوست خرگوش و مالیدن ماده آرایشی روی آن بررسی میشود.
- تست سمیت حاد: در این تست، ماده آرایشی مورد آزمایش به طور خوراکی، استنشاقی یا پوستی به حیوانات داده میشود. میزان سمیت ماده آرایشی با بررسی عوارض جانبی آن در طول چند روز یا چند هفته بررسی میشود.
- تست سمیت مزمن: در این آزمایش مانند مورد قبل ماده آرایشی مورد آزمایش به طور خوراکی، استنشاقی یا پوستی به حیوانات وارد میشود. میزان سمیت ماده آرایشی با بررسی عوارض جانبی آن در طول چند ماه یا چند سال بررسی میشود.
- تست جهشزایی: میزان جهشزایی ماده آرایشی با بررسی تغییرات ژنتیکی در سلولها بررسی میشود.
جایگزینهای تست حیوانی
امکان استفاده از جایگزینهای مختلفی برای آزمایش محصولات آرایشی وجود دارد؛ برای مثال، میشود از باکتریها، بافتها و سلولهای انسانی، مدلهای رایانهای یا روشهای شیمیایی برای تست محصولات آرایشی بهره بُرد. استفاده از اینها با روشهای تازهتر و نوین هم هزینه کمتری دارد و هم سرعت بیشتری به روند تحقیقات میدهد.
موارد مذکور تنها بخشی از کمپانی هایی هستند که از تست های حیوانی روی لوازم آرایشی و بهداشتی خود استفاده نمی کنند. اما بهتر است بدانید که بسیاری از برندهای معتبر و شناخته شده محصولات آرایشی در این فهرست قرار ندارند و به شدت در برابر توقف تست های حیوانی مقاومت می کنند.
آزمایشگاه ها چگونه جایی هستند؟
آزمایشگاه ها جایی برای هیچ حیوانی نیست. آنها معمولاً محیطهای سرپوشیده و استریل هستند که در آن حیوانات مجبور به زندگی در قفس از آزادی کامل حرکت و کنترل بر زندگی خود محروم هستند. برخی از حیوانات در آزمایشگاه ها به تنهایی و بدون همراهی دیگران محبوس می شوند. علیرغم ادعاهای جامعه تحقیقاتی، زندگی در آزمایشگاه اصلاً زندگی نیست. علم مربوط به آزمایش های حیوانی می تواند بسیار پیچیده باشد و دیدگاه ها اغلب متفاوت است.
جایگزین های آزمایش بر روی حیوانات
روشهای غیر حیوانی اغلب ارزانتر، سریعتر و مؤثرتر هستند. جایگزینی آزمایشات حیوانی به معنای در معرض خطر قرار دادن بیماران انسانی و توقف پیشرفت پزشکی نیست. در عوض، جایگزینی حیوانات مورد استفاده در آزمایش، کیفیت و همچنین انسانیت علم ما را بهبود می بخشد. می توان بیان کرد که روش های غیر حیوانی بهتر از آزمایش های حیوانی عمل می کنند.
خوشبختانه، توسعه روش های غیر حیوانی در حال رشد و سریع است. به دلیل نوآوری در علم، آزمایش های حیوانی در زمینه هایی مانند آزمایش سمیت، علوم اعصاب و توسعه دارو جایگزین شده است. هنگامی که روشهای جدید غیر حیوانی توسعه یافتند، اغلب موانع بوروکراتیک عظیمی برای اجرا و استفاده از آنها وجود دارد.
انواع روش های غیرحیوانی
کشت های سلولی
تقریباً هر نوع سلول انسانی و حیوانی را می توان در آزمایشگاه رشد داد. دانشمندان حتی موفق شدهاند سلولها را متقاعد کنند تا به ساختارهای سهبعدی مانند اندامهای مینیاتوری انسان تبدیل شوند. کشت سلولی در پیشرفتهای کلیدی در زمینههایی مانند سرطان، سپسیس، بیماری کلیوی و ایدز نقش اساسی داشته است و به طور معمول در آزمایشهای ایمنی شیمیایی، تولید واکسن و تولید دارو استفاده میشود.
بافت های انسانی
هر دو بافت سالم و بیمار اهدایی از داوطلبان انسانی می توانند روش مرتبط تری برای مطالعه زیست شناسی و بیماری انسان نسبت به آزمایش حیوانی ارائه دهند. بافت انسانی را می توان از طریق جراحی (به عنوان مثال بیوپسی، جراحی زیبایی و پیوند) اهدا کرد. به عنوان مثال، مدلهای پوست و چشم ساخته شده از پوست بازسازیشده انسان و سایر بافتها برای جایگزینی آزمایشهای بیرحمانه تحریک خرگوش استفاده میشوند.
پس از مرگ فرد نیز می توان از بافت انسانی استفاده کرد. بافت مغز پس از مرگ، سرنخ های مهمی برای درک بازسازی مغز و اثرات مولتیپل اسکلروزیس و بیماری پارکینسون ارائه کرده است.
مدل های کامپیوتری
با پیشرفت روزافزون رایانهها، توانایی «مدلسازی» یا تکثیر جنبههای بدن انسان بیش از پیش ممکن میشود. مدلهای رایانهای از قلب، ریهها، کلیهها، پوست، سیستم گوارشی و اسکلتی عضلانی در حال حاضر وجود دارد. می توان از آنها برای انجام آزمایش های مجازی بر اساس اطلاعات موجود و داده های ریاضی استفاده کرد. ابزارهای داده کاوی نیز وجود دارد که می تواند به پیش بینی خطر احتمالی یک ماده بر اساس داده های موجود از سایر مواد مشابه کمک کند.
مطالعات داوطلبانه
پیشرفتهای فناوری امکان توسعه ماشینهای اسکن پیچیده و تکنیکهای ضبط را فراهم کرده است که میتوان از آنها برای مطالعه ایمن داوطلبان انسانی استفاده کرد. دستگاههای تصویربرداری مغز که میتوانند داخل مغز را ببینند، میتوانند برای نظارت بر پیشرفت و درمان بیماری های مغز استفاده شوند. آنها می توانند با مقایسه با داوطلبان سالم به محققان در درک علل آن کمک کنند.
معایب آزمایش های حیوانی
در اینجا برخی از کاستی های این نوع آزمایش را بیان می کنیم:
تستهای آلرژی پوستی در خوکچههای هندی و موشها تنها تا ۷۴ درصد مواقع واکنشهای انسانی را پیشبینی میکنند. اما نشان داده شده است که روشهای ترکیب شیمی و روشهای جایگزین مبتنی بر سلول، واکنشهای انسانی را تا ۸۵ درصد موارد بهطور دقیق پیشبینی میکنند.
تست بدنام تحریک پوستی Draize در خرگوش ها تنها در 60 درصد مواقع می تواند واکنش های پوستی انسان را پیش بینی کند. اما روش هایی که از پوست بازسازی شده انسان استفاده می کنند تا 86 درصد دقیق هستند.
آزمایشات روی حیوانات برای تعیین اینکه آیا مواد شیمیایی یا داروها ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برساند، تنها می تواند 60 درصد از مواد خطرناک را تشخیص دهد. اما یک آزمایش غیر حیوانی با استفاده از سلول های بنیادی انسانی 93 درصد در تشخیص موادی که باعث ایجاد مشکلات رشدی می شوند، حساسیت دارد.
آزمایش سم صدف بیرحمانه و غیرقابل اعتماد با استفاده از موشهای زنده اکنون به طور کامل با روش شیمی تحلیلی بسیار برتر جایگزین شده است که در محافظت از انسان در برابر مسمومیت با صدفها بهتر است.
حقایق و ارقام در مورد آزمایش روی حیوانات
سالانه میلیون ها حیوان مورد استفاده قرار می گیرند و کشته می شوند. در سطح جهانی تخمین می زنیم که حداقل 192.1 میلیون حیوان در سراسر جهان در سال 2015 برای اهداف علمی مورد استفاده قرار گرفته اند. در سال 2015 بیشترین آزمایش ها بر روی حیوانات را به ترتیب کشورهای چین (20.5 میلیون)، ژاپن (15.0 میلیون)، ایالات متحده (15.6 میلیون)، کانادا (3.6 میلیون)، استرالیا (3.2 میلیون)، کره جنوبی (3.1 میلیون). بریتانیا (2.6 میلیون)، برزیل (2.2 میلیون)، آلمان (2.0 میلیون) و فرانسه (1.9 میلیون) انجام داده اند. در همین سال 207724 آزمایش با استفاده از سگ و 158780 آزمایش با استفاده از میمون انجام شده است.
تفاوت محصولات بدون خشونت و وگان
تشخیص بین محصولات کرولتی-فری و وگان از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از این دو اصطلاح به جای یکدیگر در مردم معمول است، اما تفاوتهایی اساسی بین این دو وجود دارد. برچسب کرولتی-فری فقط تضمین میکند که محصول نهایی و مواد تشکیل دهنده روی حیوانات آزمایش نمیشوند. اما محصول هنوز هم میتواند حاوی مواد تشکیل دهنده حیوانات یا محصولات لبنی باشد. در مقابل، برچسب وگان فقط تضمین میکند که این محصول حاوی مواد حیوانی یا لبنی نیست اما ممکن است قبل از عرضه روی حیوانات آزمایش شده باشد. به همین خاطر بسیاری از وگانها هر دو برچسب را قبل از خرید یک محصول ضروری میدانند.
خرید محصولات بدون خشونت
شما می توانید محصولات بدون خشونت (Cruelty-free) را از طریق فروشگاه اینترنتی مهرتاج تهیه کنید.