پوست مهمترین سد محافظتی بین اعضای داخلی و محیط خارجی است. هر گونه آسیب به پوست، می‌تواند سلامت عمومی بدن را تحت تاثیر قرار دهد. درمیان بخش‌های مختلف پوست، پوست صورت اهمیت ویژه‌ای دارد. اغلب افراد به دنبال راهکارهایی برای مراقبت از پوست صورت خود هستند. از این رو باید بدانیم که پوست ما دقیقا چه نوعی دارد و چه روشهایی برای مراقبت از آن نیاز است. برای تشخیص نوع پوست خود با ما همراه باشید.
انواع پوست
نوع پوست به ویژگی های پوست شما اشاره دارد که نحوه رفتار و واکنش آن به عوامل مختلفی مانند آب و هوا، محصولات مراقبت از پوست و تغییرات هورمونی بستگی دارد. این ویژگی‌ها معمولاً شامل مقدار روغن طبیعی (سبوم) پوست شما، سطح آبرسانی آن و حساسیت آن به تأثیرات محیطی و محصولات مراقبت از پوست می باشد. انواع پوست به طور کلی به چند گروه اصلی تقسیم می شوند:
پوست چرب (Oily Skin)
پوست چرب به دلیل تولید بیش از حد سبوم از غدد چربی پوست ایجاد می شود. این امر می تواند توسط استرس، رطوبت، ژنتیک و حتی نوسانات هورمونی ایجاد شود. هنگامی که پوست بیش از حد سبوم تولید می کند، می تواند باعث شود که صورت شما به خصوص در سراسر ناحیه T (پیشانی، بینی و چانه) براق به نظر برسد و احساس چربی داشته باشید. سبوم اضافی همچنین می تواند منافذ شما را مسدود کند. به همین دلیل است که پوست های چرب مستعد منافذ بزرگ، جوش های سرسیاه و سایر انواع لک های آکنه هستند. با این حال داشتن پوست چرب می تواند جنبه مثبتی نیز داشته باشد. طبق آکادمی پوست آمریکا، افرادی که پوست چرب دارند ممکن است چین و چروک کمتری داشته باشند.
پوست خشک (Dry Skin)
پوست‌های خشک معمولا با پوسته پوسته شدن، خودشان را نشان می‌دهند. این پوست ها کدر هستند و لایه‌های مرده پوست، بیشتر به چشم می‌آیند. پوست خشک معمولاً نسبت به سایر انواع پوست سبوم کمتری تولید می کند. سبوم نقش کلیدی در محافظت از پوست در برابر از دست دادن رطوبت دارد. بدون روغن‌های طبیعی کافی، پوست شما ممکن است خیلی سریع رطوبت خود را از دست بدهد و به‌طور مشهودی کم آب، کدر یا حتی پوسته پوسته به نظر برسد. پوست خشک نیز ممکن است دچار خارش یا تحریک شود. عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند باعث خشکی پوست شوند. سد پوستی به حفظ آب در پوست کمک می‌کند، بنابراین وقتی که مختل شود، آب می‌تواند به راحتی خارج شود و باعث خشکی پوست شود. همچنین برخی عادات مراقبت از پوست مانند استفاده از محصولات خشک‌کننده یا دوش گرفتن طولانی و داغ ممکن است خشکی را تشدید کند.
پوست مختلط یا ترکیبی (Combination Skin)
پوست مختلط به این معنی است که برخی از نواحی صورت شما خشک و مناطق دیگر صورت شما چرب تر هستند. برای کسانی که پوست ترکیبی دارند، ناحیه T (پیشانی، بینی و چانه) معمولاً چرب است و گونه‌ها اغلب خشک‌تر هستند. پوست ترکیبی می‌تواند در هر فردی متفاوت به نظر برسد. برخی افراد ممکن است متوجه درخشش در مناطقی شوند که چربی بیشتری دارند در حالی که برخی دیگر ممکن است لکه‌های قرمز در نقاط خشک‌تر داشته باشند.
بسته به رنگ پوست شما، نواحی خشک تر نیز ممکن است رنگ مایل به خاکستری به خود بگیرند (که گاهی به آن پوست خاکستری نیز گفته می شود). نوع پوست مختلط ممکن است در فصول مختلف سال یا به دلیل عوامل مختلفی مانند استرس یا نوسانات هورمونی متفاوت باشد.
پوست حساس (Sensitive Skin)
پوست‌های حساس نیاز به مراقبتهای ویژه دارند و حتما باید بعد از شستشو، از محصولات مربوط به پوست‌های حساس استفاده کنند. پوست حساس تنها نوع پوستی است که با میزان چربی پوست شما تعیین نمی شود. در عوض، پوست حساس پوستی را توصیف می کند که واکنش پذیرتر از سایر انواع پوست است. پوست حساس ممکن است در برابر محرک های خارجی آسیب پذیرتر باشد و به راحتی توسط مواد خاصی (مانند عطر) و همچنین عوامل محیطی (مانند آلودگی) تحریک شود. افرادی که پوست حساسی دارند ممکن است پس از استفاده از محصولات مراقبت از پوست متوجه شوند که پوست آنها قرمز به نظر می رسد و می سوزد یا احساس سوزش می کند. اگرچه معمولاً به عنوان نوع پوست خود طبقه بندی می شود، اما ممکن است برای هر یک از انواع پوست دیگر حساسیت ایجاد شود. علت دقیق پوست حساس هنوز ناشناخته است، اما تحقیقات اخیر نشان می دهد که ممکن است با یک سد پوستی در معرض خطر مرتبط باشد.
پوست معمولی (Normal Skin)
بهترین نوع پوست، پوست معمولی است. این پوستها، دچار التهاب و قرمزی هم نمی‌شوند. پوست معمولی فقط به این معنی است که پوست شما مرطوب و راحت است، اما نه چرب یا خشک. برخلاف پوست‌های مختلط، افرادی که پوست معمولی دارند، لکه‌های چرب و لکه‌های خشک ندارند. آنها فقط ظاهری هیدراته و راحت دارند. انواع پوست های معمولی معمولاً مستعد هیچ گونه نگرانی پوستی خاصی مانند جوش های آکنه، قرمزی یا براقی نیستند. افراد با پوست معمولی اغلب بافتی صاف با منافذ کمتر قابل توجه دارند و ممکن است کمتر مستعد حساسیت باشند. هدف همه افرادی که از محصولات مراقبتی پوستی استفاده می‌کنند این است که به پوست معمولی دست یابند. البته پوست‌های معمولی هم نیاز به مراقبت دارند. هر چه مراقبت از آنها بیشتر باشد، دیرتر دچار پیری می‌شوند و شفاف تر و درخشنده تر هستند.
مراقبتهای مورد نیاز انواع پوستها
هر کدام از این نوع پوستها نیازهای مراقبتی خاص خود را دارند. با این حال، اغلب اتفاق می افتد که پوست می تواند معیارهای چندین دسته را برآورده کند. به عنوان مثال، ما می توانیم پوستی داشته باشیم که هم خشک و حساس باشد، هم پوستی داشته باشیم که در فصول خاصی از سال خشک تر و در برخی زمان های دیگر چرب تر است.
انواع روشهای تشخیص نوع پوست
در وهله اول باید بدانید که تشخیص دقیق نوع پوست فقط زیر نظر پزشک متخصص امکان پذیر است. برای تشخیص نوع پوست و یا skin type خود روشهایی به نامهای بررسی چشمی، تست کاغذ جاذب چربی صورت یا بلاتینگ پیپر، تست لمسی، تست با دستمال و بررسی حرفه ای پوست وجود دارند. در ادامه این روشها را توضیح خواهیم داد.
1) بررسی چشمی
بررسی چشمی شامل بررسی دقیق ظاهر و بافت پوست شما در نواحی مختلف صورت در نور طبیعی است.
- پوست چرب: به دنبال ظاهری براق به خصوص در ناحیه T (پیشانی، بینی و چانه) باشید. منافذ بزرگ شده نیز ممکن است قابل توجه باشند.
- پوست خشک: پوسته پوسته شدن، سفتی یا لکه های زبر را به خصوص پس از تمیز کردن بررسی کنید. ممکن است کدر و کم رنگ به نظر برسند.
- پوست مختلط: به نواحی چرب در ناحیه T با منافذ قابل مشاهده، در تضاد با لکه‌های خشک‌تر روی گونه‌ها توجه کنید که ممکن است احساس سفتی داشته باشند.
- پوست حساس: به دنبال علائم قرمزی، خارش یا التهاب، به ویژه در واکنش به برخی محصولات یا عوامل محیطی باشید.
- پوست معمولی: به دنبال یک بافت و رنگ ثابت بدون درخشش زیاد، خشکی یا علائم قابل مشاهده حساسیت باشید.
2) تست کاغذ جاذب چربی صورت یا بلاتینگ پیپر
استفاده از کاغذ جاذب چربی صورت می تواند به تعیین چربی کمک کند. برای این آزمایش، صبح قبل از پاکسازی، کاغذ جاذب چربی را روی نواحی مختلف صورت خود فشار دهید.
- پوست چرب: کاغذ جاذب چربی صورت به سرعت روغن اضافی را جذب می کند و باقی مانده های چرب را نشان می دهد.
- پوست خشک: کاغذ بلاتینگ ممکن است روغن زیادی جذب نکند که نشان دهنده سطح پایین سبوم است.
- پوست مختلط: کاغذ جاذب چربی صورت روغن را از ناحیه T جذب می کند اما کمتر از گونه ها.
- پوست معمولی: توجه داشته باشید که اگر کاغذ جاذب چربی صورت حداقل روغن را دریافت کند، نشان دهنده تولید متعادل سبوم بدون اضافه یا کمبود است.
3) تست لمسی
تست لمسی شامل لمس نواحی مختلف صورت برای ارزیابی سطح بافت و رطوبت است. پس از شستن کامل دست ها، از نوک انگشتان خود برای ارزیابی احساس پوست خود در هنگام لمس استفاده کنید.
- پوست چرب: پوست در هنگام لمس نرم و چرب به نظر می رسد، به خصوص در ناحیه T.
- پوست خشک: پوست سفت، زبر یا پوسته پوسته می شود که نشان دهنده کمبود رطوبت است.
- پوست مختلط: ناحیه T چرب احساس می شود در حالی که گونه ها ممکن است در هنگام لمس نرمال یا خشک شوند.
- پوست حساس: توجه داشته باشید که آیا پوست به لمس واکنش منفی نشان می دهد و نشانه هایی از قرمزی یا تحریک را نشان می دهد. توجه داشته باشید که لزوماً همه پوست های حساس بسته به میزان حساسیت آن، به این آزمایش واکنش نشان نمی دهند.
- پوست معمولی: هنگامی که پوست معمولی را لمس می کنید، نه بیش از حد چرب است و نه خشک. این نوع پوست بافتی ثابت دارد و در لمس یکدست به نظر می رسد. پوست معمولی معمولاً علائمی از قرمزی، سوزش یا برآمدگی های قابل توجه را نشان نمی دهد.
4) تست با دستمال
کافی است از یک تمیزکننده غیرصابونی استفاده کنید. ژل های شستشوی صورت غیرصابونی را می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید. باید به این نکته توجه داشته باشیم که استفاده از صابون باعث خشک شدن پوست می‌شود و در تشخیص نوع پوست سردرگمی ایجاد می‌کند. بعد از شستشو، پوست صورت خود را با یک حوله کاملا تمیز یا یک پارچه نخی، خشک کنید. یک ساعت منتظر بمانید تا غدد چربی زیر پوستی فعال شوند و سلول‌های شاخی مرده پوست، ریزش کنند. هر دقیقه تقریبا سی هزار سلول مرده از پوست ریزش می‌کند. در این یک ساعت، از هیچ مرطوب کننده و کرمی استفاده نکنید. بعد از یک ساعت، بینی و پیشانی خود را که به منطقه T شکل صورت، معروف است، با یک دستمال، تمیز کنید. در هر یک سانتی متر مربع از پوست، حدودا 100 عدد غده چربی حضور دارند. این غدد در ناحیه پیشانی و بینی، به حداکثر تعداد خود می‌رسند. چیزی حدود 400 تا 900 عدد در هر سانتی متر مربع! به همین دلیل برای تست پوست چرب باید از ناحیه تی شکل صورت استفاده کرد.
- پوست چرب یا ترکیبی: به دستمالی که ناحیه تی شکل صورت را تمیز کرده‌اید، نگاه کنید. آیا روغن به آن مالیده است یا خیر؟ اگر دستمال روغنی شده باشد یعنی شما پوست چرب یا پوست ترکیبی دارید.
- پوست خشک: اگر بعد از یک ساعت، چربی روی ناحیه تی شکل صورت ایجاد نشود و در روی گونه‌ها احساس سفتی و خارش داشته باشید، شما دارای پوست خشک هستید.
- پوست حساس: گاهی بعد از شستشوی صورت، پوست فرد کاملا ملتهب و قرمز می‌شود. این افراد معمولا دچار خارش پوستی می‌شوند.
- پوست معمولی: میزان چربی پوست، متعادل است. نه آن قدری است که روی دستمال بنشیند و نه آن قدر کم است که باعث پوسته پوسته شدن صورت شود.
5) بررسی حرفه ای نوع پوست
اگر هنوز مطمئن نیستید و می‌خواهید تجزیه و تحلیل قطعی‌تری داشته باشید، می‌توانید برای ارزیابی دقیق‌تر به یک متخصص مراقبت از پوست مراجعه کنید. آنها می توانند آزمایش هایی انجام دهند و پوست شما را تحت شرایط کنترل شده برای تعیین نوع پوست شما تجزیه و تحلیل کنند.
فرق پوست چرب با پوست ترکیبی چیست؟
اگر پیشانی، چانه و روی بینی شما چربی دارد اما گونه‌ها و زیر چشم شما، عاری از چربی باشد، شما پوست ترکیبی دارید. پوست کاملا چرب، به پوستی گفته می‌شود که حتی روی گونه‌ها هم، تجمع چربی بعد از یک ساعت از شستشو وجود داشته باشد.
سبوم چیست؟
غدد چربی پوست (Sebaceous gland) غددی میکروسکوپی در پوست بوده که یک ماده روغنی/ مومی به نام سبوم (چربی) تولید می‌کنند. این ماده برای ضدآب کردن پوست و مو پستانداران ترشح می‌شود.
آیا نوع پوست شما می تواند در طول زمان تغییر کند؟
نوع پوست شما می تواند در طول زمان به دلیل عوامل مختلفی مانند افزایش سن، تغییرات هورمونی، سبک زندگی و شرایط محیطی تغییر کند. به عنوان مثال، نوجوانان اغلب به دلیل نوسانات هورمونی پوست چرب را تجربه می کنند، در حالی که بزرگسالان ممکن است با افزایش سن به دلیل کاهش تولید چربی طبیعی پوست، پوست خشک تری داشته باشند. علاوه بر این، عواملی مانند بارداری، یائسگی، استرس، رژیم غذایی و قرار گرفتن در معرض آفتاب، باد و آلودگی نیز می‌توانند در طول زمان بر نوع پوست شما تأثیر بگذارند و آن را تغییر دهند. ارزیابی مجدد مرتب نیازهای پوست و تنظیم روتین مراقبت از پوست بر اساس آن برای حفظ ظاهری سالم پوست ضروری است.
برای مراقبت از پوست خود از محصولات فروشگاه اینترنتی مهرتاج دیدن فرمایید.
